اول سدسیوند بعد قطار بعد هم این بعد هم نابودی کامل میراث ایران و ایرانی

به‌زودی 10میلیارد تومانی که رئیس‌جمهوری قول داده بود، برای نگهداری از تخت جمشید تخصیص داده خواهد شد.» محمدمهدی برومندی که با «ایسنا» گفت‌وگو کرده، ضمن تاکید بر به حداقل رساندن بهره‌گیری از منابع آب‌های زیرزمینی در اطراف تخت‌جمشید و پاسارگارد، تصریح کرده است: «سفره‌های آب زیرزمینی در شهرستان مرودشت به شدت پایین رفته و مشکلاتی ایجاد کرده است.»


به گزارش «دنیای اقتصاد»، از چندی پیش شکاف‌هایی در زمین‌های مجاور تخت‌جمشید و دشت مرودشت مشاهده‌ شده که نگرانی‌های کارشناسان را در خصوص خطرات احتمالی آن در پی داشت. فرضیه‌های مختلفی در خصوص دلایل وقوع این پدیده‌ها وجود دارد که برداشت بی‌رویه آب کشاورزی از سفره‌های زیرزمینی ازجمله دلایل فرونشست‌ها و شکاف زمین مطرح‌شده است. پیش از این نیز در شهریور ماه، مدیر پایگاه ميراث جهاني تخت‌جمشيد در خصوص آخرین وضعیت فرونشست زمین در تخت‌جمشید به خبرگزاری مهر گفته بود: «در حال حاضر فرونشست زمين در اطراف مجموعه جهاني تخت‌جمشيد، نقش رستم و برخي از روستاهای دشت مرودشت در وضعيت بحراني قرارگرفته است. اين پديده ناشی از وقوع خشكسالی‌های پی‌درپی و برداشت بی‌رویه از منابع آب‌های زيرزمينی است و متاسفانه شدت اين بحران به حدی است كه علاوه‌بر آسيب به طبيعت منطقه ممکن است به زيرساخت‌ها و تاسیسات زيربنايی فارس نيز آسيب برساند.» به گفته مسعود رضایی منفرد، از حدود سال ۸۷ پدیده فرونشست زمین‌های اطراف مجموعه جهانی تخت‌جمشید و نقش رستم دیده شده بود.

نماینده مرودشت در مجلس تصریح کرده است: «در حریم و اطراف تخت‌جمشید چند حلقه چاه وجود داشت که حریم و منابع آب شهر مرودشت را تامین می‌کردند. سه، چهار سال است که این چاه‌ها مسدود شده و دیگر از این چاه‌ها آب برداشت نمی‌َشود.» او درباره ترکی که در برخی قسمت‌های تخت‌جمشید ایجاد شده نیز توضیح داده است: «در گذشته یک جدول آب کشاورزی در آنجا وجود داشته که امروزه برچیده شده است. این جدول که مربوط به بیش از 50 سال پیش است، در جایی قرار گرفته که جنگل اقامتگاه سران در پردیس تخت‌جمشید بوده است، اما امروزه هیچ آبی از آن عبور نمی‌کند.»برومندی همچنین بر لزوم سرمایه‌گذاری دولت برای حفظ این اثر تاریخی تاکید کرده و یادآور شده است: «تخت‌جمشید یا پاسارگاد به‌عنوان بناهای ثبت جهانی‌شده صرفا مربوط به شهرستان ما یا ملت ایران نیست بلکه متعلق به همه بشریت است. دولت باید بودجه‌ای را اختصاص دهد تا زمین‌های اطراف را کاملا تملک کند یا تعریفی داشته باشد که مردم در قالب دهکده‌های گردشگری از این فضا استفاده کنند؛ همچنین منابع آبی را که در اطراف تخت‌جمشید یا پاسارگارد است، با لوله به آنجا انتقال دهند تا مردم ناگزیر نباشند از منابع آب زیرزمینی استفاده کنند.»

او در ادامه از پیگیری‌های دولت و اختصاص بودجه‌ای مستقل به تخت‌جمشید خبر داده و گفته است: «دولت در این زمینه طرح‌هایی دارد و برنامه‌ریزی کرده است. در سفری هم که آقای رئیس‌جمهوری به استان فارس داشتند از تخت‌جمشید بازدید کردند. در همان سفر برای نخستین‌بار بعد از سی و چند سال از تاریخ انقلاب اسلامی برای تخت‌جمشید و پاسارگارد ‌ردیف مستقل بودجه‌ای درنظر گرفته شد. این بودجه در سال 94، 10 میلیارد تومان است که در سال‌های قبل وجود نداشت. این درحالی است که تا پیش از این برای آثار ثبت جهانی کشور که 17 اثر است، ردیفی در قانون بودجه قرار می‌دادند که بین آنها تقسیم می‌شد. ولی برای نخستین‌بار با پیگیری‌هایی که انجام دادیم، در سفر آقای نوبخت و آقای سلطانی‌فر، ردیف بودجه‌ای ویژه برای آن درنظرگرفته شد.»به گفته نماینده مرودشت این ردیف بودجه تعریف شده و به‌زودی به صورت مالی نیز تخصیص پیدا خواهد کرد.

برومندی همچنین درباره حفاظت از تخت‌جمشید گفته که قرار نیست این بنای تاریخی مسقف شود. به اعتقاد او در دنیا روش‌های مختلفی برای آثار ثبت جهانی روباز وجود دارد و تخت جمشید با 12 و نیم هکتار مساحت به عنوان موزه‌ای باز، شاهد روش‌های مختلفی برای حفاظت بوده است. وی در این خصوص اضافه کرده است: «بخشی از تخت‌جمشید مسقف است اما برخی از دانشمندان و متخصصان باستان‌شناسی می‌گویند همین مسقف شدن باعث می‌شود در زمستان سایه ایجاد شود و مشکلاتی را به‌وجود آورد. از سوی دیگر، نگهداری این اثر در درون شیشه با توجه به گرمای کشور ممکن است مسائل دیگری را به دنبال داشته باشد. بهترین روش نگهداری آثار سنگی در دنیا، زیر خاک بودن است. دیدگاه‌های مختلفی در این مورد وجود دارد، اما در مورد تخت‌جمشید فقط جمهوری اسلامی ایران تصمیم نمی‌گیرد چون ما جزو آثار ثبت جهانی هستیم، کارشناسان یونسکو هم نظر دارند بنابراین هر اقدامی که بخواهد صورت بگیرد، آنها هم باید این کار را تایید کنند.»

تخت‌جمشید به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین آثار باستانی کشور ما، مورد بازدید اکثر قریب به اتفاق گردشگران خارجی قرار می‌گیرد. همچنین این اثر ارزشمند، سالانه میزبان تعداد قابل‌توجهی از گردشگران داخلی نیز است. از این‌رو به نظر می‌رسد توجه به حفظ و نگهداری از آن و جلوگیری از تخریب تدریجی آن با بهره‌گیری از روش‌های نوین مرمت و نگهداری آثار باستانی، می‌تواند این گنجینه مهم را برای بازدید عموم گردشگران داخلی و خارجی حفظ کند.