نشر این خبر با ذکر منبع: www.sarzaminjavid.com شایسته است
مدیرکل پیشبینی سازمان هواشناسی:اختلال نویزها در پیشبینی هوا ادامه دارد
باران روز شنبه تهران اگرچه در بخشهایی از پایتخت، هوا را تلطیف و پاییزی کرد، اما در جایی دیگر به وقوع آبگرفتگی شدید خیابانها و معابر و برجایگذاشتن حداقل ١١ کشته منجر شد. تصاویر منتشرشده از تلفات و آسیبهای این سیلگرفتگی در پاکدشت و قیامدشت از خیابانهای پرآب و خودروهای غوطهور در آن حکایت داشت. در دو سال گذشته هربار بارش باران یا وزش باد از میزانی بیشتر شده، منجر به خسارتهایی سنگین شده است. توفان خرداد سال قبل، سیل عید فطر امسال و بارش باران شنبه گذشته تنها سه مورد از حوادث اینچنینی بود. در اغلب این موارد رسانهها و برخی از مسئولان، از عدم پیشبینی و اخطار دقیق سازمان هواشناسی که منجر به چنین خساراتی شده انتقاد کردند. در توفان خردادماه گذشته حتی بحثها تا استعفای رئیس سازمان هواشناسی کل کشور هم پیش رفت. بااینحال مسئولان این سازمان با اعلام موضع در این رابطه از عملکردشان دفاع کردهاند. مسئولان این سازمان همان زمان اعلام کردند امواج مزاحم شامل پارازیتها، با ایجاد اختلال روی دادههای رادارهای هواشناسی، پایش وضعیت هوا را دچار مشکل کرده است و همین نیز منجر به کاهش دقت پیشبینی وضعیت هوا شده بود. یک سال از آن تاریخ گذشته اما آنگونه که احد وظیفه، مدیرکل پیشبینی سازمان هواشناسی کشور در گفتوگو با «شرق» گفته است: «پارازیتها، نویزها و امواج شبکههای وایرلس و وایفای همچنان روی توان پیشبینی رادارهای این سازمان اثر میگذارد و وضعیت به نسبت قبل تغییر نکرده است». طبق گفته این مقام مسئول در سازمان هواشناسی، علاوه بر اثر نویزها و امواج مزاحم، تحریمها نیز به دلیل آنکه مانع از بهروزرسانی و تجهیز سامانههای پیشبینی و پایش هواشناسی شده، اثرات منفی خود را بر قابلیتهای سازمان هواشناسی کشور حفظ کرده است. در همین رابطه و همچنین دلایل مخرببودن پدیدههای اقلیمی دو، سه سال اخیر و نقش سازمان هواشناسی در پیشبینی این پدیدهها با وی گفتوگو کردهایم که مشروح آن در ادامه میآید.
در یکی، دو سال گذشته کمتر باران یا توفانی در تهران و دیگر شهرستانهای کشور رخ داده که منجر به تلفات انسانی و خسارتهای مالی نشده باشد. در موارد قبلی از عدمپیشبینی درست و بهموقع سازمان هواشناسی سخن به میان آمد. باران روز شنبه هم با وجود آنکه به نظر نمیرسید شدت چندانی داشته باشد، منجر به فوت حداقل ١١ نفر شد، آیا سازمان شما این پدیده را با همین شدت و اندازه پیشبینی کرده بود و هشدارهای لازم را داد؟
ما این پدیده را از روزهای سهشنبه و چهارشنبه هفته قبل پیشبینی کرده بودیم که بارش شدید باران خواهیم داشت و هشدار و اخطاریههای لازم در این رابطه را هم در همان روزها منتشر کردیم.
در پیشبینی ما آمده بود در استانهای خراسان شمالی و رضوی و شمال سمنان، تهران، البرز، قزوین، زنجان و آذربایجانغربی و شرقی و همینطور برخی از استانهای حاشیه زاگرس جنوبی، بارش شدید باران خواهیم داشت. در وبسایت ما اطلاعیه و اخطاریه وجود دارد و میتوان آن را دید، این اطلاعیهها هم خطاب به دستگاهها و هم خطاب به مردم بود، برای مسئولان هم پیامک فرستاده میشود، علاوه بر این از شبکههای استانی و ملی و بقیه رسانهها هم خبر آن پخش شد. ما حتی خطاب به کسانی که قصد مسافرت دارند، هشدار داده بودیم روزهای جمعه و شنبه در دریا شنا نکنند، علاوه بر این اطلاعیههایی هم برای کشاورزان، دامداران، باغداران و زنبورداران و... درخصوص کاهش دما و سردشدن هوا منتشر کردیم و از مردم هم خواستیم اطلاعات لازم و اقدامات پیشگیرانه را درنظر داشته باشند.
اگر همه این هشدارها و اخطاریهها داده شده، چرا چنین اتفاقهایی رخ میدهد که منجر به خسارتهای شدید مالی و جانی میشود. این میان چه کسی کوتاهی میکند، آیا میتوان گفت پیامهای شما بهخوبی به مردم انتقال داده نمیشود یا به دلیل سابقه قبلی کسی آنها را جدی نمیگیرد؟
اینطور نیست و باید در نظر داشت اگر همین پیشبینیها و هشدارها نباشد، امکان دارد خسارات و تلفات این پدیدهها، دهها برابر این بشود؛ همین چند روز پیش در توکیو هم توفانی آمد و تلفات هم در پی داشت، باید درنظر داشت که ما نمیتوانیم با توفان مقابله کنیم؛ تنها کاری که میتوان کرد این است که مراقب باشیم تا کمترین آسیب را ببینیم. بخشی از مسئله به نحوه انجام وظایف نهادهای مسئول برمیگردد اما بخشی هم به رفتار ما در طبیعت مربوط است، اگر هزاران هشدار داده شود ولی من به عنوان مثال رعایت نکنم، آسیب خواهم دید. در عید فطر هم همین اتفاق افتاد، ما هشدار دادیم ولی عدهای رعایت نکردند و آسیب دیدند.
آیا ممکن است موضوع به ضعف اطلاعرسانی شما یا رسانهها در رابطه با این موضوعات مربوط باشد؟
من نمیگویم اطلاعرسانی ما کامل است، سال گذشته هم تقاضا کردیم که یک طرحی داشته باشیم برای افزایش توان پایش و مدلسازی وضعیت موجود. هواشناسی مثل دانش پزشکی است که در آن ما همیشه با ابزارهایی کار میکنیم که باید دائم بهروز شوند، برای افزایش دقت در این زمینه باید سرمایهگذاری شود؛ هم در بهروز نگهداشتن ابزارها و هم در پرورش نیروهای متخصص انسانی. علاوه بر این باید با دانش جهانی ارتباط داشته باشیم و از دید علمی و تجربی و سامانههای مدلسازی و محاسباتی روز جهان استفاده کنیم.
سال گذشته درباره اثر مخرب پارازیتها بر توان پیشبینی سازمان هواشناسی مطالب زیادی گفته شد، آیا وضعیت بهنسبت آن موقع تغییری کرده است؟
نه، واقعیت این است که مسئله نویزهای الکترومغناطیسی که بر رادار تهران اثر میگذاشت کمابیش همانند سابق است، علاوه بر این سامانههای وایرلسی که در تهران نصب شده است نیز بر توان پایش سامانههای ما اثر میگذارد. ما برای مقایسه وضعیت با جاهای دیگر بررسی کردیم و اسناد و مطالبی که درباره بررسیهای مشابه در دیگر نقاط جهان انجام شده است را موردمطالعه قرار دادیم و متوجه شدیم مثلا در شبکه راداری آمریکا و اروپا مشابه چنین مشکلی وجود ندارد و احتمالا سازمان تنظیم مقررات رادیویی آنها دقیقتر عمل میکند که نویزها و امواج وایرلسشان اثری بر قدرت پایش وضعیت هوا ندارد.
این نویزها و امواجی که از آنها میگویید، مشخصا چه تأثیری بر قدرت پایش و پیش بینی شما میگذارد؟
این نویزها و شرایط نابهنجاری که ایجاد میکنند بهویژه در رادار تهران، بر پیشبینی بلندمدت اثری ندارد و بیشتر در توان پایش و همینطور پیشبینی کوتاهمدت اثرگذار است و اختلال ایجاد میکند.
راهحل این مشکل چیست؟
تلاش ما بر این بوده که به سازمانهای ذیربط نمونه تصاویر اختلالها را ارائه کنیم که این مشکل را حل و با آن مقابله کنند، اما واقعیت این است که من تاکنون چیزی ندیدم که نشانه تلاش برای حل مشکل باشد، حداقل در تهران مشکل حل نشده است.
در سالهای گذشته و در دولت قبل از اثرات تحریمها بر توان پایش و پیشبینی هواشناسی هم خبرهایی منتشر شد، اینکه به دلیل تحریمها سازمان نتوانسته است وسایل و ابزارهای خود را بهروز کند، آیا آن مشکل هم همچنان به قوت خود باقی مانده یا حل شده است؟
این مشکل هم همچنان به قوت خود باقی است و تا جایی که من میدانم وضعیت مثل سابق است، در دولت قبل ما حتی امکان تهیه دستگاه رادیوساند، که آن را به وسیله بالن هواشناسی برای اندازهگیری سرعت باد، فشار هوا، رطوبت و... به دوکیلومتری جو میفرستیم، هم مشکل داشتیم، بالن هواشناسی بادکنک بسیار سبکی است که تا دوکیلومتری جو بالا میرود و این مؤلفهها را اندازهگیری میکند که در همه جای کشور و فرودگاهها و... باید هر روز دو بار به آسمان بفرستیم. ما برای خرید این وسیلهها مشکل داشتیم، این وسایل بهنسبت وسایل سادهای هستند، البته ما هنوز توان ساخت آن را در داخل نداریم. الان شرایط مثل سابق نیست و بهنسبت بهبود پیدا کرده اما هنوز با وضعیتی که در دولت حاکم است و مشکلات مالی و بیپولی و همچنین برطرفنشدن کامل مشکل تحریمها، مشکلات این بخش هم باقی ماندهاند.
١٢ کشته و خسارات گسترده در پی سیل جمعه
سیل بار دیگر همه را غافلگیر کرد و علاوه بر خسارات فراوان، تعدادی نیز قربانی برجا گذاشت. تعداد دقیق قربانیان هنوز بهطور قطعی معلوم نیست و مراکز مختلف، آمارهای متفاوتی داده و برخی مفقودشدن افرادی را در این حادثه گزارش کرده و برخی این خبر را نادرست خواندهاند. سیل روز جمعه ١١ استان کشور را درگیر کرد اما بیشترین تلفات مربوط به شرق استان تهران است.
ناصر چرخساز، رئیس سازمان امدادونجات جمعیت هلالاحمر، از نجات ۴۴ نفر از مرگ حتمی خبر داد و گفت: متأسفانه در این حادثه ١٢ نفر نیز جان خود را از دست دادند. او با اشاره به وقوع سیل در شرق استان تهران و مفقودشدن هشت نفر شامل یک خانواده پنج نفری و سه نفر دیگر، گفت: تیمهای امدادونجات در همان لحظه گزارش حادثه، به محل اعزام شدند و عملیات جستوجو و امدادرسانی آغاز شد. به گفته وی، پنج نفر از مفقودشدگان تهرانی (چهار نفر در صحنه و یک نفر در بیمارستان) در این حادثه جان باختند و سه نفر دیگر نیز در بیمارستان زعیم ورامین بستری هستند. وی ادامه داد: درمجموع استانهایآذربایجانشرقی
خراسانشمالی، اصفهان، چهارمحالوبختیاری، زنجان، سمنان، گلستان، هرمزگان، مازندران، البرز و تهران تحتتأثیر بارشهای چند روز اخیر دچار آبگرفتگی و سیل شده بودند که تحت پوشش امدادرسانی قرار گرفتند. وی در اینباره افزود: ٢٩ شهرستان متأثر از این حادثه بودند که ٤١ شهر و روستا دچار آسیب شدند و ٩٧ تیم عملیاتی متشکل از ٣٥٨ نفر نیروی عملیاتی به امدادرسانی در این مناطق مشغول بودند. در استانهای متأثر از بارشها، هزارو ٥٠٠ نفر تحت پوشش امدادرسانی قرار گرفته، ٤٤ نفر از حادثهدیدگان نجات یافتند و دو نفر از مصدومان به مراکز درمانی انتقال داده شدند. به گفته رئیس سازمان امدادونجات جمعیت هلالاحمر، ٢٢٥ نفر از هموطنان متأثر از سیل، اسکان داده شدند و تخلیه آب از ٢١٠ واحد مسکونی توسط امدادگران هلالاحمر نیز صورت گرفت. همچنین تاکنون ٢٢٧ تخته پتو، ٤٧ تخته موکت، ١٥٠ قوطی کنسروجات و سایر اقلام زیستی، بهداشتی و غذا میان سیلزدگان توزیع شده است.
درهمینحال، گزارشهای دریافتی از مدیریت بحران استانداری تهران و فرمانداری پاکدشت حکایت از آن دارد که پنج نفر از کشتهشدگان سیل جمعه از اهالی استان تهران بودند و یک نفر نیز در این حادثه مفقود شده است. هادی رحمتی، مدیرکل مدیریت بحران استانداری تهران، ایرنا از کشتهشدن پنج نفر خبر داد و افزود: میزان خسارت این سیلاب هنوز برآورد نشده اما تیمهای ارزیابی این اداره کل به مناطق حادثهدیده اعزام شدهاند. براساس این گزارش، یکنفر از کشتهشدگان از قیامدشت شهرری بود. علی صادقی، فرماندار پاکدشت، نیز با بیان اینکه چهار نفر از کشتهشدگان در سیلاب جمعه مربوط به این شهرستان است، تصریح کرد: یک نفر نیز در این حادثه مفقود شده است. وی با اشاره به اینکه هنوز برآورد خسارت اولیه این سیلاب در شهرستان پاکدشت انجام نشده، گفت: قرار است دستگاههای اجرائی برآورد خسارت حوزههای مرتبط را اعلام کنند. فرماندار پاکدشت بیشترین خسارت واردشده به این شهرستان را مربوط به شهرکهای حصار امیر و انقلاب و نیز روستای توچال ذکر کرد و گفت: آب روستای توچال همچنان قطع اما امکانات اولیه ازجمله آب، برق، گاز و... در سایر نقاط شهرستان برقرار است. وی تأکید کرد: برای ارزیابی میزان خسارت واردشده به تأسیسات زیربنایی شهرستان، باید تا اعلام نظر دستگاههای اجرائی منتظر ماند.
درهمینحال، فرهاد بشیری، نماینده مردم پاکدشت در مجلس، خبر مفقودشدن افراد در جریان سیل را تکذیب کرد و گفت: از بدو بارندگی و وقوع سیل، مسئولان ستاد بحران آمادگیهای لازم را داشتند و بعد از آن نیز ارگانهای مرتبط به موضوع ورود کردند. وی با بیان اینکه متأسفانه پنج نفر در اثر وقوع سیل جان باختند، تصریح کرد: در این حادثه چند خودرو نیز آسیب دید و منازل برخی مردم هم زیر آب رفت؛ اما خبرهای منتشرشده مبنیبر اینکه تعدادی در این سیل مفقود شدهاند، صحت ندارد.
سیل در پایتخت نیز موجب حوادث متعددی شد بهگونهای که آتشنشانان به ٨٠ مأموریت اعزام شدند. سیدجلال ملکی، سخنگوی سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران، در اینباره اظهار کرد: شامگاه جمعه تماسهای متعددی با سامانه ١٢٥ برقرار و درمجموع ٨٠ مورد حادثه در سطح پایتخت به مأموران آتشنشانی اعلام شد. وی آبگرفتگی ساختمانها و پارکینگها، گرفتارشدن خودروها در معابر و طغیان رودها را بیشترین حوادث اعلام کرد و گفت: یکی از بیشترین حوادث مربوط به سرریزشدن آب به داخل پارکینگهای رمپدار در زیرزمینها بود که آتشنشانان در تمامی این عملیاتها با استفاده از پمپهای تخلیه آب، اقدام به تخلیه آب و همینطور نجات افراد محبوس کردند. سخنگوی سازمان آتشنشانی تهران همچنین با اشاره به دو عملیات گسترده آتشنشانان در محدوده قیامدشت، اظهار کرد: در یکی از این حوادث دو جوان حدودا ٢٢ساله با آتشنشانی تماس و درخواست کمک کرده بودند. این دو جوان در میان حجم زیادی از آب ناشی از طغیان رود گرفتار شده و زیر پایشان در حال خالیشدن بود که آتشنشانان با استفاده از تجهیزات موجود این افراد را از مرگ نجات دادند و به محلی امن منتقل کردند. ملکی افزود: پس از نجات این دو نفر، آنان اعلام کردند سه نفر بودند و همراه دیگرشان را آب با خود برده است که جستوجو در این زمینه آغاز شد و همچنان جستوجو برای یافتن نفر سوم ادامه دارد. سخنگوی سازمان آتشنشانی تهران عملیات سنگین دیگر آتشنشانان را امدادرسانی به ٨٠ خودرو گرفتار در گلولای در جاده امامرضا(ع) اعلام کرد و گفت: آتشنشانان با حضور در جاده خاوران مقابل ورودی قیامدشت با طغیان رودخانه و ورود آب و گلولای به سطح جاده روبهرو شدند به طوری که جاده مسدود شده و مسیر زیادی را حجم زیادی از آب دربر گرفته بود. ملکی با بیان اینکه حجم آب به حدی بود که تعداد زیادی از خودروها تا نیمه در زیر گلولای بوده و ارتفاع آب تا کمر یک فرد بالغ نیز میرسید، گفت: عوامل آتشنشانی با خودروهای مخصوص این افراد را نجات داده و به محلی امن منتقل کردند. خوشبختانه در این حوادث مورد مصدوم و فوتی نداشتیم و تنها در عملیاتهایی که آتشنشانی در آن حضور داشت، یک مفقودی گزارش شد.
سیل جمعه در شهرستانهای دیگر نیز خساراتی برجای گذاشت. علیاصغر احمدی، مدیرکل مدیریت بحران استانداری مازندران دراینباره گفت: بارندگی شدید و بهدنبال آن جاریشدن سیلاب در برخی از مناطق مازندران بهویژه شهرستان نور، به تعدادی از روستاهای این منطقه خسارت وارد کرد و یک روستا همچنان در محاصره سیلاب قرار دارد. او افزود: از روز جمعه همزمان با جاریشدن سیلاب، تمام امکانات و تجهیزات امدادرسانی با هدف پاکسازی مسیرهای ارتباطی و نیز محوطههای واحدهای مسکونی از گلولای ناشی از سیل به این منطقه اعزام شدهاند. وی اظهار کرد: سیل بیشترین آسیب را به روستای مرزنده بخش چمستان واقع در حریم رودخانه جاری در این منطقه وارد کرده به نحوی که طبق بازدیدهای صورتگرفته گلولای ناشی از این بلای طبیعی گستره زیادی از معابر و حتی واحدهای مسکونی را در برگرفته است. رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی نور نیز گفت: طبق برآوردهای صورتگرفته از روز جمعه تاکنون حدود ٦٠ واحد مسکونی در این روستا دچار خسارت شدهاند. رضا کاظمی افزود: حجم گلولای آورده شده ناشی از سیل به این روستا به حدی زیاد است که آمدوشد اهالی آن را دشوار کرده است.
شرق