نشر این خبر با یاد ناشر"سرزمین جاوید" شایسته است
تبعات سخنان نسنجیده
خود ملت پنداران
۹ مهمان دردسرساز تلویزیون
قائم موسوی
اگر کسانی که در قلمرو سیاست از جنبههای نظری و عملی، دارای کنش هستند برای مفاهیم و سخنانشان آنگونه که در علوم دیگری مانند حقوق مرسوم است بار سیاسی عینی قائل میشدند، بلاشک در چینش ادبیاتشان احتیاط بیشتری به خرج میدادند. آنها یا از تبعات سخنانشان بیاطلاع هستند یا عامدانه اینگونه سخن میگویند که در هر دو شق هزینههای نامتعارفی بر گرده کشور تحمیل
میکنند.
سخنان حجه الاسلام علم الهدی در ارتباط با سفیر یک کشور خارجی با این مضمون که سفیر انگلیس باید تکه تکه شود، از همین سنخ مواضع نسنجیده و ناشی از تداخل کارکردی و فقدان تخصص و تقسیم کار در کشور است.
وقتی در ارتباط با تخلفات و دخالتهای سفرا و دیپلماتهای خارجی اولا نهاد مرسوم و متولی مشخص وجود دارد چه الزامی به دخالت نیروهای غیر متخصص با اظهارات تنش آلود و آسیب زا وجود دارد؟ ثانیا در عین خبط سفیر انگلیس در ایران، کنوانسیونهای کنسولی و دیپلماتیک چارچوب لازم را در این زمینه مشخص کردهاند، که از فراخوانی و اعتراض است تا اخراج مأمورین سفارت به عنوان عناصر نامطلوب! وقتی راههای منطقی، دیپلماتیک و کم هزینهای برای پاسخ وجود دارد چرا ادبیات غیرمعمول و پرهزینه استعمال میشود!؟
صحبتهای آقای علم الهدی از جنبههای مختلف باعث صدماتی به منافع ملی، وجهه و پرستیژ ایران و نشانگر نوعی تداخل گفتار - مسئولیت است؛ یعنی آنها هیچ گونه عقوبتی متوجه صحبتهای خود نمیبینند و بدون واهمه از مسئولیت هر چه بخواهند بر زبان میآورند. چه الزامی است انسان در مورد همه چیز اظهارات غیر کارشناسی، غیر تخصصی و خارج از عرف دیپلماتیک جهانی و مبتنی بر خشونت داشته باشد؟
کاش خیلیها بدانند در عالم سیاست هم صحبتها بارهای متنوعی دارد و بیمحابا دردسر و صدمات بادآورده بر کشور تحمیل نکنند.
کاش میشد ترتیباتی اتخاذ کرد که هر کس که تریبونی در اختیار دارد نتواند باری به هر جهت اظهارات فاقد مسئولیت عمومی و مدنی - کیفری داشته باشد، در حالی که پیامدهایش متوجه منافع مردم ایران است!
مردم سالاری
خود ملت پنداران
مسیح مهاجری
این پنج مطلب را هفته گذشته پنج نفر از بلندگوداران گفتند که در سطح وسیعی منتشر شد.
1- اگر این وضعیت را نمیخواهید، جمع کنید از این کشور بروید...
2- سقوط هواپیمای مسافری اوکراین، خواست خدا بود و...
3- جلوی داعشیها اگر گرفته نمیشد، حالا بر سر این خانم و دخترش بلا میآوردند و شاید بدشان هم نمیآمد!...
4- سفیر انگلیس در تهران که در اجتماع ضدنظام شرکت کرده، باید تکه تکه شود...
5- رئیسجمهور بهخاطر ردصلاحیتهای گسترده، پیشگام پروژه ضدملی شده است...
تمام این پنج نفر، خود را از طرفداران سینهچاک انقلاب و نظام جمهوری اسلامی معرفی میکنند، به رسانه ملی هم دسترسی دارند و از حاشیه امن نیز برخوردارند. به همین دلیل وقتی چنین مطالب زشت و نادرست و دور از منطق را به زبان میآورند، کسی به آنها کاری ندارد درحالی که حتی اگر شاکی هم نداشته باشند، مدعیالعموم باید با هدف حفاظت از منافع ملی و حقوق شهروندی، آنها را تحت تعقیب قانونی قرار دهد. رسانه ملی هم باید آنها را از استفاده از این امکان متعلق به بیتالمال محروم کند و مسئولان بالاترشان باید با آنها به تناسب خلافی که مرتکب شدهاند برخورد کنند.
علاوه بر این برخوردها که ضرورت دارد ولی صورت نگرفته و معمولاً صورت نمیگیرد، دو نکته مهم هم باید مورد توجه قرار گیرند. اول آنکه حجم اینهمه تخلف از موازین در ظرف زمانی کوتاه یک هفتهای بسیار زیاد است، آنهم تخلفهائی که خوراک خوبی برای دشمنان انقلاب و نظام فراهم میکنند و مرتکبان آنها نیز افراد عادی نیستند.
دوم آنکه دو نفر از 5 نفر که مرتکب گفتن این مطالب خلاف شدهاند، در جایگاههائی قرار دارند که هرچه بگویند و هرکاری انجام بدهند، برای معرّفی چهره انقلاب و نظام تاثیرگذاری زیادی دارند. این دو نفر، یکی در مسند امامت جمعه است و دیگری عهدهدار سخنگوئی شورای نگهبان.
منبر امامت جمعه، برای توصیه مردم به تقوا و اخلاق و مدارا و رعایت حقوق همدیگر و عمل به ضوابط قانونی است. امام جمعه، در غیر منبر جمعه هم هروقت و در هرجا سخن بگوید باید به همین روش پایبند باشد و در عمل نیز مردم در همین عرصهها او را الگوی رفتاری خود ببینند. امام جمعه، حق صادر کردن حکم ندارد. اگر نظری میدهد باید منطبق بر موازین باشد تا حتی قضات هم از او بیاموزند. درباره سفرا مقرراتی وجود دارد که سقف آن، عنصر نامطلوب شناخته شدن و اخراج است. تکه تکه کردن، در کدام قانون یا حکم شرعی وجود دارد که یک امام جمعه، از آن دم میزند؟ آیا به سوءاستفادههائی که از این سخن شده و میشود خبر دارید؟ اگر سخن حقی گفته شود و دشمن از آن سوءاستفاده کند، عیبی ندارد ولی سخن ناحق چطور؟ ما چه دفاعی میتوانیم از این ناروا داشته باشیم؟ چرا برای ایجاد تغییرات اساسی در نهاد امامت جمعه اقدامی صورت نمیگیرد؟
شورای نگهبان، نهاد دیگری است که باید تقویت شود. بهترین و موثرترین راه تقویت این نهاد مهم و سرنوشتساز، عملکرد و مواضع اعضاء خود این نهاد است. کسی نمیتواند مدعی شود شورای نگهبان هرگز مرتکب اشتباه نمیشود و تمام تصمیماتش درست است. بنابراین، طبیعی است که انتقادهائی هم متوجه شورای نگهبان باشد. وقتی رئیسجمهور میگوید وجود 17 داوطلب برای هر کرسی مجلس شورای اسلامی از یک جناح انتخابات نیست چون رقابت محسوب نمیشود، در واقع به عملکرد هیاتهای نظارت انتقاد کرده است. سخنگوی شورای نگهبان اگر این انتقاد را وارد نمیداند میتواند توضیح بدهد و به افکار عمومی بگوید این سخن رئیسجمهور به این دلیل نادرست است. چنین روشی را همه میپسندند و شورای نگهبان هم با این روش تقویت میشود. اما وقتی سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به انتقاد رئیسجمهور، او را پیشگام یک جریان «ضدملی» مینامد، چنین تهمتی را نه میتوان پاسخ به انتقاد دانست و نه تنویر افکار عمومی. این روش، به زیان نهاد شورای نگهبان است و دشمنان نظام جمهوری اسلامی را به ابزار کارآمدی برای متهم ساختن این نظام به انواع و اقسام انحرافات و تخلفات از موازین مجهز میکند. چرا سخنگوی شورای نگهبان به جای این برخورد خارج از ضوابط، مرتکب چنین اشتباه بزرگی شده است؟ آیا قرار نیست شورای نگهبان از اعتبار خودش نگهبانی کند تا بتواند زمینهساز برگزاری انتخاباتی پرشور و پر مشارکت باشد؟!
وجه مشترک سخنان پنج نفری که هفته گذشته ضوابط را زیرپا گذاشتند اینست که هریک از آنها خود را ملت میپندارند. دقیقاً همین «خود ملت پنداری» است که مشکلات زیادی ایجاد کرده است.
راه حل اینست که همه از فرهنگ غلط «خود ملت پنداری» دست بردارند و هرکس حد و اندازه خود را بفهمد و اندازه نگهدارد. اگر حد و اندازه نگه نداریم، هدف را گم خواهیم کرد.
۹ مهمان دردسرساز تلویزیون
در روزهای گذشته، پخش برنامههای شبکه افق، حاشیههای متعددی را به وجود آورده و هدف واکنشهای منفی مخاطبان تلویزیون و کاربران فضای مجازی بوده است.
به گزارش «تابناک» به نقل از روزنامه خراسان، محمدصادق کوشکی، نادر طالب زاده و زینب ابوطالبی، سه چهرهای بودند که به تازگی به عنوان مهمان در این شبکه حاضر شده و اظهارنظرهای جنجالی داشتهاند. به بهانه حواشی این سه چهره، درباره مهمانهای دردسرساز سالهای اخیر تلویزیون نوشتهایم.
سخنان توهین آمیزمهمان «جهانآرا»
محمدصادق کوشکی در برنامه «جهان آرا»، درباره این که نباید 40 سال خدمات سپاه را نادیده گرفت، صحبت کرد و بدون نام بردن از رخشان بنیاعتماد که فراخوانی برای تجمع و عزاداری برای جانباختگان هواپیمای اوکراینی منتشر کرده بود، حرفهای توهینآمیزی بیان کرد. مسئولان و صنوف سینمایی به این حرف ها اعتراض کردند. با این حال کوشکی دیروز در مصاحبهای گفت در آن ویدئو، منظورش قتل بوده، نه تجاوز به یک خانم. سند حرفش را نیز این گونه بیان کرده که در آن برنامه در حال صحبت درباره گروهک ریگی بوده و به داعش اشارهای نکرده است.دیروز همچنین اعلام شد شبکه افق به خاطر دعوت از وی که نامزد انتخابات مجلس است، تذکر گرفته است.مدیر روابط عمومی صداو سیما گفت: به نظر می رسد بررسی دوباره صلاحیت این کارشناس در شورای نگهبان قابل پیگیری باشد.
سخنان عجیب نادر طالبزاده
علاوه بر محمدصادق کوشکی، نادر طالبزاده هم دیگر مهمانی بود که درروزهای اخیر درشبکه افق سخنانی جنجالبرانگیز به زبان آورد. او با اشاره به سانحه سقوط هواپیما و حمله ایران به پایگاه نظامی آمریکا در عراق، گفت: «از این اتفاقات ده تا دیگر هم بیفتد، در مقابل آن اتفاق اصلی هیچ است.» او که معمولاً اظهارنظرهای جنجالی بر زبان نمیآورد، در ادامه صحبتهای خود گفت که نباید صحنه را گم کنیم و تصویر بزرگ تر را فراموش کنیم. صحبتهای او نیز مانند سخنان محمدصادق کوشکی، واکنش اعتراضی و انتقادی مخاطبان را در پی داشت. درباره او، ظاهراً ماجرا به انتقادهای کاربران ختم شد و طالبزاده در برابر اعتراض مردم و جنجالها واکنشی نداشت.
توصیه زینب ابوطالبی به مخالفان
دو شب بعد، انتشار گسترده ویدئوی صحبتهای زینب ابوطالبی، جنجال تازهای را رقم زد؛ جنجالی که از دو مورد قبلی پر دامنه تر بود.او در میان صحبتهایش با اشاره به حضور پرشور مردم در مراسم تشییع پیکر شهید سردار سلیمانی، ضمن تردید برای ابراز نظرش در برنامه، گفت: «اگر کسی اعتقاد ندارد، جمع کند از ایران برود، برود همان جایی که رفاه دارد.» واکنشهای منفی مخاطبان دربرابر صحبتهای او، از همان ابتدای انتشار بریده این برنامه، آغاز شد و تا روز گذشته هم ادامه داشت. فراوانی این واکنشها باعث شد ابوطالبی دیروز با انتشار ویدئویی، توضیح دهد که این برنامه مربوط به قبل از حادثه سقوط هواپیمای اوکراین بوده و از مردم ایران عذرخواهی کرد.
زوج عجیب «هزار راه نرفته»
یکی از تازهترین مهمانان جنجالی، مربوط به برنامه «هزار راه نرفته» است که ماه رمضان امسال از شبکه دو پخش شد. در این برنامه یک زوج درباره بازگشت به زندگی و ترک فضای مجازی، سخنان پندآموزی گفتند اما پس از این که تصاویر این زوج در اینستاگرام، در فضای مجازی منتشر شد، معلوم شد که آنها برخلاف گفتههایشان، از این فضا دور نیستند. علاوه بر این، دعوت از خانمی که تصاویر بدون حجابش در فضای مجازی وجود داشت، از سوی یک برنامه تلویزیونی واکنش کاربران را به دنبال داشت. ناهید شریفی تهیهکننده برنامه این اتفاق را به ضبط برنامه، قبل از تصمیم دوباره آنها برای بازگشت به فضای مجازی توجیه کرد.
پدر و پسر جنجالی در «فرمول یک»
مهرماه سال گذشته، برنامه «فرمول یک» میزبان پدری بود که فرزندش به بیماری سرطلان مبتلا بود. این پدر ادعا کرد کلیهاش را برای تامین مخارج درمان فرزندش فروخته و احساسات بسیاری از مخاطبان را جریحهدار کرد. تا این که مدیرعامل انجمن خیریه بیماران کلیوی گفت که این پدر سه سال قبل از تولد فرزندش، کلیه خود را به مبلغ 3.5 میلیون تومان فروخته! روابط عمومی موسسه محک نیز اعلام کرد که درمان کودک سال 95 قطع شده است. در نهایت وزارت بهداشت از ورود دادستانی به ماجرا خبر داد و قرار شد کمکهای میلیاردی به این خانواده به درمان بیماران مبتلا به سرطان اختصاص یابد.
آرایشگر جنجالی در «حالا خورشید»
اواخر فروردین ۹۷، خانمی از زلزلهزدگان سرپل ذهاب که در فاصله کوتاهی پس از زلزله، در چادر آرایشگاه زده بود، مهمان «حالا خورشید» بود و با رضا رشیدپور درباره شرایط سختی زندگیاش در کانکس و چادر صحبت کرد. بعد از این برنامه، یک رسانه ویدئویی از خانه این خانم منتشر کرد که کاملاً سالم بود. این ویدئو نشان میداد خانم آرایشگر چندان شرایط سختی هم ندارد و در چادر زندگی نمیکند! بعد از موج واکنشهای کاربران، رشیدپور در برنامه «حالا خورشید» ضمن انتقاد از ضبط این ویدئو، تقصیر را متوجه مهمان و روایت غیردقیق او دانست و به طور رسمی از مخاطبان عذرخواهی کرد.
تسلا و ولوو خواهان کودک نابغه
برنامه «حالا خورشید» مانند بسیاری از برنامههای تلویزیون بیحاشیه نبوده است. در یکی از قسمتهای برنامه که دیماه سال 96 پخش شد، یک کودک 11 ساله نخبه به نام حسین عطایی مهمان «حالا خورشید» بود. این کودک گفت که تا به حال اختراعاتی را به ثبت رسانده و در زمینه طراحی خودرو کار کرده است. اما ادعای جنجالی او درباره پیشنهاد کار از سوی شرکت تسلا و ولوو بود که در نهایت از سوی این دو شرکت در فضای مجازی تکذیب شد. پس از حواشی این ماجرا، پدر او در تماس تلفنی با «حالا خورشید» گفت استخدام او در پروسه خط تولید تکذیب شده اما ایده و استعداد او برای سالهای آینده حمایت میشود.
توهین میناوند به استقلالیها
مرداد سال ۹۶، مهرداد میناوند در برنامه پرحاشیه «من و شما»، در واکنش به نمایش تصویر احمدرضا عابدزاده گفت: «عقاب! واقعا عقاب همین است. یعنی دیگر پنگوئن و این چیزها نداریم!» او با این سخن و واکنش بعدش، به مهدی رحمتی، دروازهبان و کاپیتان تیم استقلال توهین کرد که هدف توهین برخی کانالهای هواداری پرسپولیس در فضای مجازی قرار گرفت. نتیجه این شد که رحمتی به طور رسمی از میناوند شکایت کرد. پس از این اتفاق مهرداد میناوند، ضمن عذرخواهی از مهدی رحمتی، گفت که شوخی کرده است و حرف بدی هم نزده، اما در هر صورت محکوم به پرداخت جریمه نقدی شد.
مهمان پرحاشیه «ماه عسل»
برنامه «ماه عسل» در دعوت از مهمانان جنجالی سابقهدار است. خرداد سال ۹۷، یاسمن اشکی در این برنامه حاضر شد و از خطر وجود یک بیماری به نام اچپیوی گفت. او در این برنامه توضیح داد که قصد دارد برای تولید واکسن این بیماری پول جمع کند. طولی نکشید که مردم برای تهیه این واکسن دو میلیارد کمک کردند اما پس از پخش برنامه، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری اعلام کرد، نیازی به جمعآوری پول از مردم نیست و قوه قضاییه هم وارد ماجرا شد، تا این که مشخص شد، یک موسسه خصوصی رانتی، طی قراردادی از یاسمن اشکی خواسته اقدامات فرهنگی و مالی برای تامین هزینههای تولید واکسن انجام شود.
تگ ها
هواپیمای اوکراینی پرواز ۷۵۲ عباسعلی کدخدایی روحانی زینب ابوطالبی نادر طلب زاده حجه الاسلام والمسلین احمد علم الهدی محمد صادق کوشکی